Fenoui
Foeniculum vulgare subsp. vulgare
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Fenoun.
Noms en français : Fenouil, Fenouil commun.
Descripcioun :Lou fenoui, es uno planto bèn couneigudo que trachis dins la garrigo e lis ermas. Se recounèis à si flour jauno e au goust anisa de si flour, fueio o grano. Coumpara pamens emé lis àutris Apiaceae di flour jauno, s'avès pòu de vous engana.
Usanço :Se manjon li jóuini fueio, forço goustouso, en ensalado. Li cambo e li fueio se meton dins lou bouto-à-couiro. Li grano soun bono coume assabourin. Ajudo à lucha contro lou gounflige (carminativo). Pèr acò bouta à macera li flour dins l'aigardènt quàuqui semano, ço que dounara la "fenouieto". Se pren pèr digeri e "acò fai petia" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se pòu prendre peréu en tisano pèr lis enfant.
Port : Grando erbo
Taio : 2 à 2,5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Foeniculum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Jun à avoust
Liò : Garrigo
- Ermas
- Camin
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Foeniculum vulgare subsp. vulgare Mill., 1768
Estanco-biòu
Ononis spinosa subsp. antiquorum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Tanco-biòu, Restanco-biòu, Avagoun, Ajagoun, Lènte.
Noms en français : Bugrane épineuse, Bugrane des anciens.
Descripcioun :Aquesto planto pulèu bèn couneigudo, trachis dins la garrigo, tepiero seco e ermas. Dins li champ, emé sa forto racino fasié tanca l'arraire adounc li biòu, d'ounte lou noum; la subsp. presentado eici, dóu miejour de Prouvènço, èi di proun espinouso.
Usanço :L'estanco-biòu èi couneigu desempièi li gre (Galien) pèr faire parti li graviho dóu ren ; defèt, la racino èi proun diuretico (mai sènt proun marrit). La planto èi vertuouso tambèn contro lou ràumi de pèu (eczema) bonodi si prouprieta anti-enflamativo. Èi peréu anti-bateriano (gagarisme pèr lou mau de gorjo), lucho contro li champignoun e mai enca.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ononis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Roucaio
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Mediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Ononis spinosa subsp. antiquorum (L.) Arcang., 1882